‘Toch kun je niet volledig herstellen als je je niet veilig voelt in je eigen lichaam. Daarom moedig ik al mijn patiënten aan om deel te nemen aan één of andere vorm van lichaamswerk, of dat nu therapeutische massage is, de Feldenkrais methode of craniosacraal therapie.’
– Bessel van der Kolk –
Adrenaline is één van de hormonen die cruciaal voor ons is om te kunnen terugvechten of vluchten, wanneer we worden geconfronteerd met gevaar. In gevaar reageren mensen fysiek met een tijdelijke verhoging van hun stresshormonen. Zodra het gevaar is geweken, lossen de hormonen op en keert het lichaam terug naar de normale staat.
De Polyvagaaltheorie gaat vooral over het autonome zenuwstelsel, wat de verbinding vormt tussen je emotionele systeem en je stress systeem, ofwel tussen je emoties en je lichaam. In het autonome zenuwstelsel is de nervus vagus een belangrijke hersenzenuw, die o.a. hart, ademhaling en buik reguleert. Hoe werkt deze ‘automatische piloot’?
‘Misschien is ons misverstand over de rol van veiligheid gebaseerd op een veronderstelling dat we denken dat we weten wat veiligheid betekent. Deze veronderstelling moet worden aangevochten, omdat er een inconsistentie kan zijn tussen de woorden die we gebruiken om veiligheid te beschrijven en onze lichamelijke gevoelens van veiligheid. Als je de wereld wilt verbeteren, zorg dan dat mensen zich veiliger voelen.’ – Stephen Porges –
De methode is erop gericht om het regulerende vermogen te activeren, waardoor stap voor stap de ingesleten patronen in het zenuwstelsel vervangen kunnen worden door nieuwe, meer adaptieve patronen. Leren om zelf je lichaam te kalmeren en te reguleren is een randvoorwaarde bij traumaherstel.
De natuur heeft balans als streefwaarde. Stress omvat de dingen die het dynamisch evenwicht bedreigen, op fysiek, emotioneel, mentaal, sociaal gebied en/of in gedrag. Het leven zit vol met contrasten en stressbronnen, uit omgevingsvariabelen en uit persoonlijke variabelen.